.
.
.
.
|
17. YÜZYILDAKİ İÇ İSYANLAR
|
||
|
1- Merkez (İstanbul) İsyanları
|
2- Celali İsyanları
|
3- Eyalet İsyanları
|
|
Bu isyanlar genellikle kapıkulu ve
yeniçeriler tarafından çıkarılmıştır. İstanbul’da çıkan bu isyanlara bazen
halk ve ulema da katılmıştır.
Nedenleri:
● Cülus bahşişlerinin ödenmemesi
● Yeniçerilere üç ayda bir ödenen ulufenin geciktirilmesi ve
ayarı düşük akçe ile ödenmesi.
● Kapıkulu teşkilatının bozulması
● Kapıkullarının menfaatlerine ters düşen padişah ve devlet
adamlarını görevlerinde uzaklaştırmak istemeleri
Sonuçları:
○ Bu isyanlar devlet
merkezinde huzur ve güvenin bozulmasına yol açmıştır.
○ Devlet adamları
devlet otoritesinin sağlanabilmesi için sert önlemler almışlardır.
○ Askeri isyanlar
sonucunda ilk defa bir Osmanlı padişahı öldürülmüştür. Bu durum yeniçerilerin
devlet içindeki gücünü artırmış, padişahların yönetimdeki etkinliğini
azaltmıştır.
|
Yavuz döneminde
Anadolu’da Bozoklu Celal isimli birisi isyan etti. Bu isyan Yavuz tarafından
bastırıldı. Bundan sonrada Anadolu’da çıkan isyanlara Celali İsyanları
denmiştir.
Nedenleri:
● Tımar sisteminin bozulması,
● Halktan alınan vergilerin artırılması,
● Ekonomik durumun bozulması
● Merkezi otoritenin zayıflaması ve devlet adamlarının
yetersizliği
● Haçova Meydan Savaşı’ndan kaçan askerlerin Anadolu’ya gitmesi
Sonuçları:
○ Anadolu’da huzur ve
güven bozuldu. Köyden kente göçler oldu.
○ Anadolu’da can ve
mal güvenliği kalmadı. Halkın devlete güveni azaldı.
○ Anadolu’da ekonomik
hayat durgunlaşmış, üretim azalmıştır. Vergiler toplanamadığı için devletin
gelirleri azalmıştır.
○ Osmanlı Devleti,
Avusturya ve İran ile yaptığı savaşlarda zor duruma düştü.
Not: Celali isyanlarının dini bir yönü olmadığı gibi isyancılar
devlet düzenini değiştirmeyi de amaçlamamışlardır.
|
XVII. yüzyılda devlet otoritesinin
zayıflaması bazı eyaletlerde isyanların çıkmasına neden oldu. Bu isyanlar
bazen eyaletlerin başındaki yöneticiler, bazen de bu yöneticilerin tutumu
üzerine reaya tarafından çıkarıldı.
Ayrıca Yemen, Bağdat, Kırım, Eflak,
Erdel, Boğdan eyaletlerinde çıkan isyanlar da devleti uzun süre
uğraştırmıştır.
|
|
|
||
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.