9.Sınıf Türk Edebiyatı Kitabı 2.Ünite:Şiirde Tema (Sayfa 59,60,61,62)

9.Sınıf Edebiyat Kitabı Cevapları

2.Ünite:Şiirde Tema 

d. Şiirde Tema

HAZIRLIK

1. Aşağıdaki şiirleri okuyunuz. Bu şiirlerde şairlerin size hissettirmek istedikleri duyguyu ve vermek istedikleri düşünceyi tespit ediniz.

1. Birinci şiirde dünyanın geçiciliğini , ikinci şiir Yunus sevgisini üçüncü şiirde de ayrılık duygusunu işlemiştir.

İNCELEME

1. metin

MUNZUR DAĞLARI

2.metin

3. metin

MÜSEMMEN

1. Sınıfınızda üç gruba ayrılınız. Verilen metinlerin birimlerinin hangi tema etrafında bütünleştiğini gruplarınızla tespit ediniz. Bulunan bu temaların soyut bir kavram veya düşünce olarak eser dışında (müzikte, resim sanatında vb.) da var olup olmadığını inceleyiniz. Varılan sonuçları grup sözcüsü aracılığıyla sınıfa açıklayınız.

1. Birinci şiirde Munzur dağları , ikinci şiirde aşkı,  üçüncü şiirde ise Allah’a yapılan yakarışı dile getiriyor. Bu kavramlar edebiyatın dışındaki diğer sanat dallarında da vardır.

2.            Ben bir seyyah Arap olsam

Giysem karayı karayı

Yitirdim nazlı yârimi

Bulsam arayı arayı

Yukarıdaki dörtlükte her bir birimin ne anlattığını belirtiniz. Dörtlüğün anlamının hangi dizede tamamlandığını bulunuz. Dörtlükten bu dizeyi çıkardığınızı düşünürseniz dörtlüğün vermek istediği temaya ulaşabilir misiniz? Neden? Bu dörtlükte ahengi sağlayan kelime ve ekler hangileridir? Şiirdeki ilk üç dize son dizeyle anlam yönünden ilişkilendirilmiş midir? Sorulara verdiğiniz cevaplardan yola çıkarak şiirlerde temayı bulurken nelere dikkat edilmesi gerektiğini aşağıdaki şemayı tamamlayarak gösteriniz.

2. Dörtlüğün anlamı son iki dizede dile getirilmiştir. Burayı çıkarırsak anlam kaybolur ve temaya ulaşamayız. İlk üç dize ile son dize anlam bakımından ilişkilidir. Temayı oluşturan unsurlar: başlık, konu, kelimeler, ekler…

4. metin

SOHBET

3. İkinci metinde kaybolan sevgiliyi bulma, onunla beraber dolaşma isteği, aşk konusu olarak şiirde somutlaşmıştır. Dördüncü metnin konusu da aşktır. Her iki şiirde de aşk teması aynı yönden mi ele alınmış ve işlenmiştir? Düşüncenizi şiirlerden örneklerle açıklayınız.

3. Her ikisinin teması aşk ama aynı şekilde ele alınmamış. 4. Metinde pergel benzetmesi yapılmış.

4. “Müsemmen” adlı şiirde şair, dünya nimetlerinden uzak imanlı, sabırlı ve kanaatkâr bir yaşam dilerken neden demokrasi ve başbakanlık değil de saltanat ve halifelik istemediğini söylüyor? Niçin Süleyman ve Asaf olmak istemiyor? Şiirin yazıldığı dönemin sosyal, siyasi yaşamı temanın oluşmasında ne ölçüde etkili olmuştur?

4. Şiirin yazıldığı dönem Osmanlı toplumu ve kanaatkarlık vurgulandı dönemdir. İnsanlara kanaatkar olmak ve bu dünyanın geçici olduğu anlatılmıştır. Bu da içinde yaşanılan sosyal ve siyasi temayı önemli ölçüde belirler.

5. metin

ÖLDÜKTEN SONRA

5. “Öldükten Sonra” şiirinin şairi M.Tayyip Uslu zor bir çocukluk geçirmiş, parasızlık yüzünden öğrenimini tamamlayamamış, otuz dört yaşında veremden ölmüştür. Şairin şiirindeki tema ile yaşamı arasında nasıl bir ilişki kurulabilir? Her şiirin teması şairinden izler taşır mı? Tartışınız. Tartışmanın sonucu oluşan ortak görüşü tahtaya yazınız.

5. Şairin hayatı ile eserinde ele aldığı konu arasında sıkı bir bağlantı vardır. Her şiiri belirgin bir iz taşımasa da yazar ister istemez bunu eserine aktarır.

YORUMLAMA – GÜNCELLEME

1. “Munzur Dağları” adlı metinde “Munzur dağları haşin ve güzeldir.” teması işlenmiştir. Bu tema ne kadar evrenseldir? Bir İngiliz ya da Güney Afrikalı bir şair, Munzur’u konu edinen şiir yazar mıydı? Tartışınız. Tartışmanız sonucunda şairlerin temalarını nelere göre belirlediklerini açıklayınız.

1. Teması evrensel olması ve diğer milletleri bırakalım Munzur yaşamayanlar dahi Munzur’u anlatmazdı. Onun için temayı ana etken yazarın içinde yaşadığı ortam ve hissettiği duygu yoğunluğudur.

2. İkinci metinde şair, ilk dörtlükte kaybolan sevgiliyi ararken ikinci dörtlükte bu temadan uzaklaşmış gibi görünüyor, bu durumu neye bağlayarak açıklarsınız?

2. Temalar konuların etrafında şekillenir. Bazen şiirde birkaç tane konu olabilir ama tek bir tane tema vardır.

3. “Öldükten Sonra” adlı metinde gerçek hayat, şiirin temasında nasıl etkili olmuştur? Şiirlerde, edebî gerçekliği aşan boyutta gerçekliğin tema olarak yer alması sanatsallığı yok eder mi? Düşüncelerinizi örneklerle açıklayınız.

3. Bazen fantastik ve gerçeküstü yazılan şiirler diğerlerinden daha etkili olabilmektedir. Burada önemli olan yazarın onu aktarırken kullanmış olduğu ifadelerdir.

Seneler aktı gitti, artık ne kuş, ne anne

Biçare yaşlı asma sarardı ve çürüdü.

Kapıyı, duvarları vahşi otlar bürüdü,

Ve ben ağlıyorum, o günlerin peşinde.

Alphonse De LAMARTINE (Alfons Dö Lamartin)

4. Yukarıdaki dörtlüğün teması soyut bir kavram olarak evrende nasıl yer alır? Düşüncelerinizi belirtiniz.

4.