11. SINIF TÜRK EDEBİYATI DERS KİTABI CEVAPLARI (SERVET-İ FÜNUN EDEBİYATININ OLUŞUMU) SAYFA 84 ÖDEV ÇALIŞMALARI

SAYFA 84

ÖDEV ÇALIŞMALARI

1.ÖDEV

(88. sayfadaki 1. etkinliğe yöneliktir.)
Servet-i Fünûn edebiyatında “kafiye” tartışmasına görüşlerini bildirerek katılan kimler vardır? Araştırma sonucu edindiğiniz bilgileri defterinize yazınız.
Tanzimat Döneminde yaşanan, Servet-i Fünun edebiyatının kafiye anlayışının ortaya çıkmasında etkili olan “kafiye” tartışması Recaizade Mahmut Ekrem ile Muallim Naci arasında yaşanmıştır.

Edebiyatımızda ''kafiye göz için mi kulak için mi tartışması'' ,
abes ( ) - muktebes ( ) kelimeleri yüzünden çıkmıştır.
"abes" kelimesinin sonundaki "s" harfi Arap alfabesinde "peltek s" ile; "muktebes" kelimesinin sonundaki "s" ise "sin" ile yazılmaktaydı.. Bu tartışma bir anlamda bu şekilde bir kafiyelendirme yapılıp yapılamayacağı tartışmasıdır.
Recaizade Mahmut Ekrem klasik şiirdeki şekilciliğe karşı çıkmış, kafiyenin kulağa hitap etmesi gerektiğini dile getirmiştir. Muallim Naci ise eski şiirin (divan şiirinin) biçim özelliklerinin devam ettirilmesinden yanadır. Kafiye göz içindir anlayışını savunur. Muallim Naci, Demdeme, Recaizade ise Zemzeme adlı eserlerinde görüşlerini ortaya koymuşlardır. (sorucenneti.net’in çalışmasıdır, lütfen alıntılarda kaynak gösteriniz.)

Demdeme ve Zemzeme adlı eserlerde cereyan eden tartışmaya eski-yeni edebiyat tartışması da denir.
Zemzeme sözlük anlamı: Şırıltı; mecazî anlamda ise nağmeli ve uyumlu söz anlamına gelmektedir.
Demdeme sözlük anlamı: Hoşa gitmeyen sözler; hiddetli gürültülü ses.
Recaizade Mahmut Ekrem öncülüğünde kurulan Servet-i Fünun dergisi sanatçıları da kafiye tartışmalarını sürdürmüşlerdir. Özellikle Tevfik Fikret ile Mehmet Akif Ersoy arasında fikir ve edebiyat tartışmaları yaşanmıştır.
(sorucenneti.net’in çalışmasıdır, lütfen alıntılarda kaynak gösteriniz.)

2.ÖDEV

88. sayfadaki 2. etkinliğe yöneliktir.
Bir edebiyat ya da dil dergisi edininiz. Dergiyi bir sonraki derste sınıfa getiriniz. Dergideki metinlerin daha çok öğretici metin mi, sanat metni mi olduğunu belirleyiniz.

3.ÖDEV

(91. sayfadaki 3. etkinliğe yönelikti
Servet-i Fünûn sanatçılarının edebiyatımıza getirmek istedikleri yenilikleri anlatan yazılar bulunuz. Bunları bir sonraki ders için sınıfa getiriniz.

Şiir alanında:

Şiirde beyit bütünlüğü kırılmış, şiir düz yazıya yaklaştırılmıştır.

Divan şiirindeki müstezat nazım şekli değiştirilerek serbest müstezat kullanılmıştır.

Bir şiirde aruz ölçüsünün değişik kalıpları kullanılmıştır. Şiirin konusuna uygun aruz kalıbı seçilmiş.

Sone, terza-rima gibi Batı şiiri nazım biçimleri kullanılmıştır.

Divan edebiyatı nazım şekilleri tamamen terk edilmiştir.

Aruz ölçüsü devam etmiştir. (Bu bir yenilik sayılmaz. Divan edebiyatının bu özelliği devam ettirilmiş.)

Fransız edebiyatı örnek alınmış. (Tanzimat edebiyatında olduğu gibi)

Şiirde parnasizm ve sembolizm akımları etkili olmuştur.

Kulak için kafiye anlayışı benimsenmiştir.

Şiirde bütün güzelliği önemsenmiştir.

Dil ağırdır, bilinmeyen kelime ve tamlamalara yer verilmiştir. (Dilin ağır olması Divan edebiyatıyla ortak bir özelliktir. Bilinmeyen kelime ve tamlamaların kullanılması da istenmeyen bir yenilik olarak görülebilir.)

Türk edebiyatında mensur şiir ilk defa Servet-i Fünun döneminde kullanılmıştır.

Roman alanında:

Roman ve öykü, teknik bakımdan başarılıdır.

Realizm ve natüralizm akımlarının etkisi görülür.

Modern Türk romancılığının temelleri atılmıştır. (Mai ve Siyah  [Halit Ziya Uşaklıgil])

Romanda süslü ve ahenkli bir anlatım görülür.

Fransız cümle yapısının etkisi görülür. (Olumsuz bir yenilik)

Tiyatro alanında:

Tiyatro alanında fazla eser verilmemiştir. Yazılan tiyatro eserleri de oynanmak için değil, okunmak için yazılmıştır.

Eleştiri alanında:

Servet-i Fünun döneminde eleştiri, daha çok başkalarına cevap verme ya da Servetifünun'un görüşlerini savun­ma biçiminde gelişir.
Şair ve yazarlar nazımda kullanılan sözcüklerin yapay­lığı, anlam karışıklığı yönünden ağır eleştiriler alırlar, yine sanatçıların bir kısmı Batı hayranlığını körüklemek­le suçlanırlar. Kişileri Türk olmayan iki öykü yazdığı için Halit Ziya, milli olmamakla suçlanmıştır. Servetifünun yazarları bu eleştirilere cevap verirken soğukkanlılıkla­rını yitirmezler.
Halit Ziya, Hüseyin Cahit, Ahmet Şuayp, Mehmet Rauf gibi yazarlar Batılı yazarların sanat ve edebiyatla ilgili görüşlerini açıklamaya çalışır; Batılı sanatçıları tanıtır­lar.
Servetifünun'da edebiyat eleştirisiyle ilgilenen tek sa­natçı, Ahmet Şuayp (1876 - 1910)'tır. Ahmet Şuayp, bir edebiyat eserinin psikoloji ve sosyolojinin verileri­ne dayanılarak eleştirilmesi gerektiğini söyler, Fransız eleştirmeni Hippolyte Taine’den etkilenir ve yazılarını Servetifünun dergisinde "Hayat ve Kitaplar" başlığı al­tında yayımlar. O, eleştirilerinde nesnel olmaya çalışır; eserlerin kusurlu ve güzel yönlerini bir arada gösterir.