10.sınıf Türk edebiyatı dersi 1.dönem 2.yazılı yoklama soruları ve cevap anahtarı 2012-2013

S 1. Aşağıdaki cümlelerdeki  boşlukları doldurunuz.(1+1+1+1+2+2+2)

      - Göktürkleri Yazıtları ........ yüzyılda ..... ............ devleti zamanında dikilmiş ve ......... .......... tarafından yazılmıştır.

      - Orhun Yazıtları bugünkü ............................ sınırları içerisindedir.

      - Göktürk Abideleri üç dikili taştan oluşmaktadır. Bunlar :

         1-......................................   2-............................................... 3-.................................................

                               I                                                                                                           

              Tümen çeçek tizildi    ( Binlerce çiçek dizildi )                    

              Bükümden ol yazıldı   ( Tomurcuklarından çözüldü)                   

              Öküş yatıp özeldi        (Uzun yatmaktan sıkıldı)

              Yirde kopa adrışur      ( Yerden biter ,ayrışır )

                

                        II

Yılan kendü egrisin bilmez, tevi boynun egritir.   

(Yılan kendi eğrisini görmez, deve boynun eğri der.)         

                          III

              Uluşup eren börleyü        (Erler, kurt gibi uluşarak)

             Yırtıp yaka urlayu          (Feryatla yaka yırtarak)

             Sıkrıp üni yırlayu            (Yasçılar gibi ağlayarak)

                Sıktap közi örtülür         (Gözü yaşla örtülür)

S 2.  a) Yukarıdaki metinler İslamiyet öncesi hangi edebi ürünlerimizdendir? Niçin? (3+3+3)

        b) Yukarıdaki edebi ürünlerimizin Halk Edebiyatındaki karşılıklarını yazınız.(2+2+2)

 

   İlim ilim bilmekdür                     Okumakdan mana ne

   İlim kendin bilmekdür                Kişi Hakkk’ı bilmekdür

   Sen kendini bilmezsen              Çün okudun bilmezsin

   Ya nice okumakdur                   Ha bir kuru emekdür

                                                                       Yunus Emre

 S 3.  a)Şiir kısaca açıklayınız.? (10p)

         b)Yunus Emre’nin halkın gönlünde taht kurmasının nedeni nedir? Düşüncelerinizi yazınız.(5p)

.

            Ne varlığa sevinirim

Ne yokluğa yerinirim

Aşkın ile avunurum

Bana seni gerek seni

                             Yunus Emre

S 4. Yukarıdaki dörtlüğün türü nedir?  Dörtlüğü açıklayınız.(5+10p)

Yanaram mumlayın başdan ayaga

Nedür bu yanmagın payanı yok mu

                                    Hoca Dehhani

S 5. Yukarıdaki beyiti açıklayarak Hoca Dehhani’nin Türk şiirindeki önemini belirtiniz.(10+5uan)

           

            Hind’den bazerganlar gelür yayunur

Pişer lokmaları açlar doyurur

Aşıkları gelür bunda soyunur

Erler gelür şahım Abdal Musa’ya

                               Kaygusuz Abdal

S 6. Yukarıdaki dörtlüğün türü nedir? Türü hakkında bilgi vererek Kaygusuz Abdal’ın Türk şiirindeki yerini belirtiniz(5+5uan)

Gözüm seni görmek için                                               Sallanı sallanı gelmiş pınara

Elim sana ermek için                                                    Kadir Mevlam işimizi onara

Bugün canım yolda kodum                                           Gün doğmadan şavkın düşmüş pınara

Yarın seni bulmak için                                                   Gün üstüne bir gün daha doğar mı?

                          Yunus Emre                                                              Karacaoğlan                          

S 7.Yukarıdaki iki dörtlükten hareketle iki şairin aşk anlayışını kıyaslayınız. (20 p)

10.SINIFLAR 1. DÖNEM 2. YAZILI SORULARIDIR CEVAP ANAHTARI

1) Aşağıdaki cümlelerdeki  boşlukları doldurunuz.(1+1+1+1+2+2+2)

      - Göktürkleri Yazıtları 8. yüzyılda Göktürk devleti zamanında dikilmiş ve Yollug Tigin tarafından yazılmıştır.

      - Orhun Yazıtları bugünkü Moğolistan sınırları içerisindedir.

      - Göktürk Abideleri üç dikili taştan oluşmaktadır. Bunlar :

         1-Tonyukuk 2-.Kültigin 3-. Bilge Kağan  

                     I -Tabiattan bahsettiği için Koşuktur ……………………………..  Koşma                                                                                                       II-Özlü söz olduğundan Savdır……………………………………..  Atasözü

                    III- Gözyaşı  ve yastan bahsettiği için Sagudur…………………   Ağıt

              

S 2.  a) Yukarıdaki metinler İslamiyet öncesi hangi edebi ürünlerimizdendir? Niçin? (3+3+3)

        b) Yukarıdaki edebi ürünlerimizin Halk Edebiyatındaki karşılıklarını yazınız.(2+2+2)

 

a)     Okuyan kişi her şeyden önce kendini bilmemelidir. Kendini bilmek görev sorumluluklarının farkına varıp gereğini yapmaktır. İnsan yaradılış amacını ve bir kul olarak haddini bilmelidir. Tahsil edilen ilim kişiyi Hakka yani yaratıcıya götürmelidir. Kişi ilmiyle hakkı bulamıyorsa emeği boşadır.

b)    Yunus Emre, her zaman halktan biri olmuş ve halkın duygularını halkın diliyle şiirlerine yansıtmıştır.Allah aşkını, sevgiyi ve hoşgörüyü sade bir dille işlemesi onu unutulmaz yapmıştır.

                                                                      

 S 3.  a)Şiir kısaca açıklayınız.? (10p)

         b)Yunus Emre’nin halkın gönlünde taht kurmasının nedeni nedir? Düşüncelerinizi yazınız.(5p)

.

İlahidir

Aşık sevgiliye o kadar bağlıdır ki onun dışındaki hiçbir şey önemli değildir. Yunus için sevgili Allah’tır.

Varlık da yokluk da ondandır. Mülkün sahibi odur. Geçici olan hiçbir şeye bağlanılmamalıdır.

                            

S 4. Yukarıdaki dörtlüğün türü nedir?  Dörtlüğü açıklayınız.(5+10p)

Aşık sevgilinin hasretiyle yanıp tutuşmaktadır ve bu yanmayı mumun yanarak tükenmesine benzetmektedir. Bu hasretin, bu yanmanın ne zaman biteceğini sormaktadır.

 Hoca Dehhani, Divan Şiirinde din dışı konuları işleyen ilk şairdir.

S 5. Yukarıdaki beyiti açıklayarak Hoca Dehhani’nin Türk şiirindeki önemini belirtiniz.(10+5uan)

           

             Nefestir

 Kaygusuz Abdal, Alevi-Bektaşi şiirinin kurucusu kabul edilir.

S 6. Yukarıdaki dörtlüğün türü nedir? Türü hakkında bilgi vererek Kaygusuz Abdal’ın Türk şiirindeki yerini belirtiniz(5+5uan)

Yunus Emre Tekke Şiirinin; Karacaoğlan Halk Şiirinin en güçlü seslerindendir. Yunus Emre’nin hemen her şiirinde ilahi aşkın yani Allah aşkının izleri görülür. Onun için fani olan hiçbir şeyin önemi yoktur. Amaç Allah rızasını kazanmaktır. 

Karacaoğlan din dışı konularda yazmıştır. O, beşeri güzelliğin hayranıdır. Genç kızlara ve gelinlere güzellemeler yazmıştır.

S 7.Yukarıdaki iki dörtlükten hareketle iki şairin aşk anlayışını kıyaslayınız. (20 p)