9. Sınıf Türk Edebiyatı Dersi 2. Dönem 1. Yazılı Soruları
SORULAR
- Olay çevresinde oluşan edebi metinler kaç gruba ayrıldığını yazınız. ( 10 puan)
- Aşağıdaki cümlelerin karşısına yargılar doğru ise (D), yanlış ise (Y) yazınız. (10 puan)
▬
Olay çevresinde oluşturulan metinlerden Orta Oyunu, sahnelenmek için yazılır. ( )
▬ Romanlarda tasvirlere ve ruh tahlillerine yer verilmez. ( )
▬ “ ‘Yeni bir
tiyatro kumpanyası gelmiş !’
Bu
haber kasabaya seferberlik havadisleri kadar çabuk yayıldı.
Akşamüzeri bir elinde çıngırak, öteki
elinde kocaman bir levha ile eşeğe binerek sokakları dolaşan boyalı cüce,
arkasında şalvarlı çocuklardan, kahveci çıraklardan bir kuyruk süsledi.”
Yukarıdaki
parçada yazıldığı dönemin sosyal hayatı anlatılmaktadır. ( )
▬
Betimleme edebi bir metnin yapı unsurlarından biridir. ( )
▬
Olay çevresinde gelişen edebi metinlerde tema, başka düşünceler tarafından da
desteklenir. ( )
- Roman, hikâye, masal ve destanları göz önüne alarak bu türlerin ortak yönlerini yazınız. (10 puan)
- Anlatmaya bağlı ve göstermeye bağlı edebi metinlerin arasındaki benzer ve farklı yönlerini yazınız. (10 puan)
- “ O evde, ramazan gecelerinde Ahmet Ağa beni Karagöz’e da götürürdü. Üsküdar Çarşısı’nda büyük bir kahvede oynarlardı. Sokakları kalabalık, kız erkek, alay alay çocuk, hatta büyükler kahvenin bahçesine dolarlardı. Sinekli Bakkal’daki Kız Tevfik bu akşamların bende bıraktığı intibadan bir hayli şey almıştır. Kahveye seyirciler için birer iskemle konur, orta yerde küçük beyaz bir perde, üstünde acayip bir ejderha resmi dolaşır, arkasında esrarlı bir vızıltı işitilir. Küçük seyirciler ayaklarını yere vurarak: “ Başlar mısın, başlayalım mı?” diye bağırır dururlardı. Nihayet teflerin çalması ve perde arkasından gelen şarkı seyircileri teskin eder ve sonra da oyun başlardı.”
Halide Edip ADIVAR
Sinekli Bakkal romanından alınan bu
bölümden hareketle romanın yazıldığı dönemin zihniyeti ile ilgili olarak neler
söylenebilir? (
15 puan)
- “ Jefferson’da pazartesi günün de haftanın diğer günlerinden farkı yoktu artık. Telefon ve elektrik şirketleri sokakları gölgeleyen güzelim çınar ağaçlarını, akasyalar ve ağaçları kesmiş, kazılan kaldırımlara üzüm kabartmalarıyla süslü çirkin demir direkler dikmişlerdi.”
Yukarıdaki paragrafta mekânın nasıl ele
alındığını açıklayınız. (15 puan)
- “ Yazarlar eserlerini oluştururken kendinden önceki ve kendi dönemindeki yazarlardan etkilenirler.” Cümlesinden çıkardığınız sonucu yazınız. (10 puan)
8. Kazan Doğurmuş
Bir gün Hoca, komşusundan bir kazan
ister. İşini bitirince kazanın içine küçük bir tencere koyup iade eder. Kazan
sahibi tencereyi görünce:
—
Bu nedir?
Diye
sorar. Hoca cevap verir:
—
Müjde! Kazanınız doğurdu.
Bu
haber komşusunun hoşuna gider.
—
Pekâlâ! Diyerek tencereyi kabullenir.
Hoca yine bir gün komşusundan kazanı
ister. Alır ama bu sefer iade etmez. Sahibi bir süre bekler. Kazanın
gelmediğini görünce, Hoca’nın evine gelir, kazanı geri ister.
Hoca
üzüntülü bir çehre ile:
—
Sizlere ömür, kazan öldü, der.
Komşusu
hayretle:
—
Aman Hocam, kazan hiç ölür mü?
Deyince,
Hoca’nın cevabı hazırdır:
—
Kazanın doğurduğuna inanıyorsun da öldüğüne niçin inanmazsın?
Hoca, daha sonra kazanı iade eder. Zaten
maksadı, çıkarınca çok düşkün olan komşusuna iyi bir ders vermektir.
a)
Nasrettin
Hoca fıkrasındaki olayı, kişileri, zamanı ve mekânı tespit ediniz. (10 puan)
b)
Fıkranın ana
fikri nedir? (10 puan)
BAŞARILAR DİLERİM Serdar YILMAZ Türk Dili ve Edebiyatı Öğrt
CEVAPLAR.
Cevap Anahtarı
1. Olay
Çevresinde oluşan edebi metinler iki ana gruba ayrılır:
a) Anlatmaya bağlı edebi metinler
Masal, Destan, halk Hikâyesi, Mesnevi, Manzum
Hikâye, Hikâye, Roman
b) Göstermeye
bağlı edebi metinler
Geleneksel
Tiyatro: Karagöz, Orta Oyunu, Meddah, Köy Seyirlik Oyunu
Modern Tiyatro:
Trajedi, Komedi, Dram
2.
D --- Doğru
Y
--- Yanlış
D
--- Doğru
Y
--- Yanlış
D
--- Doğru
3. Roman, hikâye, masal ve
destanların ortak yönü olay örgüsü, kişiler, zaman ve mekân etrafında
şekillenen bir yapılarının olması, tasvirlere ve ruh tahlillerine yer
verilmesidir.
4. Benzerlikler: Metinlerin
yapısının, olay örgüsü, kişiler, zaman ve mekân unsurları üzerine kurulması;
her ikisinin de edebi bir metin olması.
Farklılıkları: Anlatmaya
bağlı olanlarda anlatma amacıyla yazılması; göstermeye bağlı olanlar ise
gösterme amacıyla yazılması.
5. Verilen
metnin parçasında dönemin sosyal ve kültürel hayatıyla ilgili unsurlar yer
almaktadır. Ramazan gecelerinde birtakım eğlencelerin düzenlendiği,
kahvehanelerde Karagöz oynatıldığı; halkın, özellikle çocukların buna büyük
ilgi gösterdiğinden bahsedilerek dönemin sosyal ve kültürel hayatına bir ışık
tutulmuştur.
6. Metin
betimlenerek ve kahramanın ruh haline etkisi yönüyle verilmiştir.
7. “Yazarlar,
eserlerini oluştururken önceki ve kendi dönemindeki yazarlardan etkilenirler.”
Cümlesi yazarların eserlerini kendinden önceki edebiyat birikimini ve
dönemlerindeki edebiyat anlayışlarını dikkate alarak, onlardan etkilenerek
oluşturduklarını ifade etmektedir.
8. Fıkrada olaylar zinciri: Hoca’nın
komşusu’ndan kazan istemesi; kazan doğurdu, diyerek kazanı vermesi; tekrar
kazanı isteyip komşusu geldiğinde öldü deyivermesi ve en sonunda kazanı iade
etmesi şeklinde sıralanabilir.
Fıkrada kişiler: Nasrettin Hoca ve
komşusu.
Fıkrada zaman: “bir gün” ifadesi
belirsiz bir zamanı göstermektedir.
Fıkrada mekân: Nasrettin Hoca’nın ve
komşusunun evi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.